Franciszek pisze encyklikę o ekologii

Ojciec Święty przygotowuje dokument o kwestiach ekologicznych. Ma to być encyklika – oświadczył watykański rzecznik prasowy.

Franciszek zwierzył się dziś z tego prezydentowi Hollande’owi, kiedy rozmawiano o ekologii, a francuski prezydent ogłosił to na konferencji prasowej. Ks. Federico Lombardi SJ potwierdził tę wiadomość. Zastrzegł jednak, że Papież dopiero rozpoczął pracę nad tym tekstem. Z tego względu jest jeszcze za wcześnie, by mówić o ewentualnej dacie publikacji tego dokumentu. W każdym razie można zauważyć, że Papież chce położyć szczególny akcent na zagadnienie ekologii człowieka – powiedział ks. Lombardi.

[link widoczny dla zalogowanych]

Kolejna encyklika Franciszka za 7-8 miesięcy

Za 7-8 miesięcy będzie gotowa kolejna encyklika Franciszka, poświęcona tym razem ubóstwu, środowisku naturalnemu i zmianom klimatycznym.

Zapowiedział to sam papież 19 maja podczas spotkania z biskupami Włoch, zebranymi na zgromadzeniu plenarnym swej konferencji - donosi watykanista dziennika „La Stampa” Marco Tossati.

Oznacza to, że encyklika zostałaby opublikowana na początku 2015 r. Byłaby to pierwsza „samodzielna” encyklika obecnego papieża. Poprzednia, „Lumen fidei” (Światło wiary) z 2013 r. Została bowiem napisana „na cztery ręce” z Benedyktem XVI, który zaczął jej redakcję, a Franciszek - dokończył.

[link widoczny dla zalogowanych]

Ekologiczna encyklika już gotowa

Zapowiadana od dłuższego czasu encyklika Franciszka nt. ekologii jest już w praktyce gotowa – twierdzi w dzisiejszym wydaniu madrycki dziennik „El País”. Autor artykułu Pablo Ordaz pisze, że dokument, nad którym pracowała od jesieni 2013 grupa specjalistów, w tym kardynał kurialny Peter Turkson oraz dwaj teologowie argentyńscy abp Víctor Manuel Fernández i ks. Carlos María Galli, może się ukazać jeszcze w tym miesiącu.

Ordaz przypomniał, że od początku swego pontyfikatu obecny papież poświęca wiele uwagi sprawom ochrony środowiska i walce z „globalizacją obojętności”. Dawał temu wielokrotnie wyraz przy różnych okazjach, m.in. gdy udał się w lipcu 2013 w swą pierwszą podróż apostolską poza Watykan na włoską wysepkę Lampedusa, która przyjmując przez wiele miesięcy tysiące uchodźców z Afryki Północnej, stała się symbolem dramatu imigracji. Ojciec Święty nigdy nie ukrywał swego wielkiego zatroskania i zainteresowania tym, co uważa za jedno z największych wyzwań ludzkości, czyli „strzeżeniem stworzenia i ekologią”.

Dla autora artykułu nie ulega wątpliwości, że „jezuita Bergoglio, niezależnie od tego, czy oczekiwał, że zostanie wybrany papieżem, czy nie”, miał od pierwszego dnia po wyborze „bardzo jasny plan Kościoła”. Już w swej pierwszej Mszy św., rozpoczynającej pontyfikat, 19 marca 2013, podkreślił doniosłość „troski o przyrodę”.

Powiedział wówczas, że św. Franciszek z Asyżu, którego imię i przesłanie ma być natchnieniem dla jego pontyfikatu, stanowi wzorzec życia surowego, szanującego stworzenie, jakże odległego od obecnej „kultury odrzucenia”. To ona sprawia, że w niektórych krajach trwoni się kapryśnie żywność i bogactwa naturalne, podczas gdy gdzie indziej miliony ludzi umierają z głodu – mówił z goryczą Ojciec Święty. Od tamtego czasu wielokrotnie nawoływał do ochrony środowiska, zarówno podczas swych podróży, jak i w czasie audiencji w Watykanie.

Hiszpański dziennikarz przypomniał, że w maju ub.r. Franciszek, zwracając się do ok. 100 tys. pielgrzymów z całego świata, ostrzegł: „Przyroda nie jest własnością, którą możemy wykorzystywać według swych zachcianek ani tym bardziej nie jest własnością nielicznych, ale jest darem dla wszystkiego, którego mamy strzec”.

„Gdy niszczymy stworzenie, ono zniszczy nas samych. Nigdy o tym nie zapominajcie!” – wołał przed rokiem papież. Przy różnych okazjach lubi on powtarzać ludowe porzekadło: „Bóg przebacza zawsze, ludzie czasami, a przyroda nigdy”. W lipcu ub.r., podczas innego spotkania, Franciszek ujawnił, że pracuje nad encykliką, która mogłaby być zatytułowana „Ekologia człowieka”.

Ordaz zwrócił uwagę, że pierwsza encyklika obecnego papieża – „Lumen fidei”, ogłoszona 5 lipca 2013, była w dużym stopniu dziełem jego poprzednika, Benedykta XVI, ale i ona skupiała się na relacji człowieka z naturą. W lutym ub.r. watykański rzecznik ks. Federico Lombardi potwierdził, że sam Franciszek tak właśnie skomentował tamten dokument w rozmowie z prezydentem Francji Françoisem Hollandem. Różne osobistości religijne zapewniały też, że papież konsultował się z nimi przy redagowaniu swej encykliki. Wiadomo jednak, że jej istota powstawała między Rzymem a Buenos Aires – twierdzi dziennikarz.

Według Ordaza papież pragnął, aby część doktrynalną tego dokumentu wsparli dwaj najwyżsi przedstawiciele Papieskiej Rady „Iustitia et Pax”: jej przewodniczący 66-letni kard. Peter Turkson z Ghany i sekretarz, 64-letni bp Mario Toso z Włoch – wybitny teolog i filozof, chociaż „zbyt postępowy” dla niektórych środowisk watykańskich. Część opisową redagowali m.in. dwaj bliscy współpracownicy obecnego papieża, gdy jeszcze był arcybiskupem Buenos Aires: abp Víctor Manuel Fernández – rektor Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego Argentyny (UCA) i ks. dr Carlos María Galli z tej uczelni.

Autor zapewnia, powołując się na własne źródła, że przyszła encyklika – pierwszy, całkowicie samodzielny dokument tej rangi Ojca Świętego – będzie „nowym wybuchem medialnym” stylu Bergoglia. „Zwiększy to jeszcze bardziej światowy konsensus co do jego autorytetu moralnego, podczas gdy bardziej tradycyjne sektory Watykanu będą nadal obserwowały go z pewnym zakłopotaniem” – kończy swe przewidywania na łamach „El País” Pablo Ordaz.

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Wysłany: Wto 16:55, 31 Mar 2015

Papieska encyklika o ekologii już gotowa

Po intensywnej pracy w minionym tygodniu encyklika papieża Franciszka na temat ochrony środowiska naturalnego jest już gotowa. Papież anulował wszystkie oficjalne spotkania, by dopracować ostateczną wersję dokumentu.

Manuskrypt ma być krótszy od adhortacji apostolskiej "Evangelii gaudium", która jest uważana za program pontyfikatu Franciszka, która ukazała się listopadzie 2013 r. Teraz encyklika została przekazana tłumaczom i na początku lata, prawdopodobnie w czerwcu lub lipcu powinna zostać ogłoszona w tłumaczeniu na najważniejsze języki.

Nad encykliką poświęconą ochronie środowiska naturalnego papież pracował ponad rok. W wielu wypowiedziach krytykował niszczenie natury przez człowieka. Franciszek mówił m.in.: "Człowiek zawładnął stworzeniem i gra rolę pana natury, siostry ziemi. Obok klasycznej ochrony środowiska naturalnego chodzi również o ekologię człowieka. Trzeba chronić człowieka przez samozniszczeniem. Gdy niszczymy stworzenie, ono zniszczy nas samych. Nigdy o tym nie zapominajcie!".

W pracy nad dokumentem wspomagał papieża liczny zespół specjalistów z wszystkich kontynentów.

Termin publikacji encykliki przed wakacyjną przerwą nie jest przypadkowy. Franciszek pragnie ją ogłosić przed konferencją klimatyczną ONZ w dniach 30 listopada - 11 grudnia br. w sprawie projektu porozumienia będącego podstawą do umowy w sprawie zapobiegania ociepleniu klimatu, która ma zostać zawarta w tym roku w Paryżu. Papież ma nadzieję, że encyklika będzie miała wpływ na debatę i umowę, która zostanie podpisana w stolicy Francji.

[link widoczny dla zalogowanych]

Nowa encyklika papieska przeciekła do mediów

Na trzy dni przed oficjalną prezentacją poświęconej problematyce ekologicznej encykliki papieża Franciszka „Laudato sii” jej wstępną wersję opublikował w internecie rzymski tygodnik „L’Espresso”.

Liczący 192 strony tekst dokumentu papieskiego [link widoczny dla zalogowanych] jako faksymile ze strony internetowej pisma.

Redakcja „L’Espresso” poinformowała, że jest to przygotowana przez drukarnię watykańską pierwsza wersja, która kilka dni temu została przerobiona po niezbędnych korektach. Ostatnio watykanista z „L’Espresso”, Sandro Magister, kilkakrotnie publikował krytyczne materiały dotyczące pontyfikatu Franciszka.

Oficjalna prezentacja encykliki „Laudato sii” odbędzie się w najbliższy czwartek. Przedstawią ją niemiecki klimatolog Hans Joachim Schellnhuber, kard. Peter Turkson, przewodniczący Papieskiej Rady „Iustitia et Pax” i prawosławny metropolita Pergamonu Jan (Zizioulas). Jest to druga encyklika papieża Franciszka. Nosi tytuł „Laudato sii” i jest poświęcona trosce o świat - nasz wspólny dom. Głównym jej tematem są sprawy ekologiczne, m.in. ochrona klimatu.

Słowami „Laudato sii” (Pochwalony bądź) nowa encyklika papieska nawiązuje do przypisywanej św. Franciszkowi z Asyżu (1181/82-1226) „Pieśni słonecznej”, której większość strof rozpoczyna to zawołanie. Ten XIII-wieczny kantyk, najstarszy zabytek poezji w języku włoskim, jest pieśnią pochwalną cudu stworzenia.

Encyklika, nad przygotowaniem której pracował również bp Erwin Kräutler z brazylijskiej Amazonii, będzie wkładem papieża w zaplanowany od 30 listopada do 11 grudnia br. szczyt klimatyczny w Paryżu. Jest to pierwszy oficjalny dokument papieski, którego głównym tematem jest problematyka ekologiczna. Już dziś pragną do niej nawiązać różne inicjatywy, m.in. „ekumeniczna pielgrzymka na rzecz sprawiedliwości klimatycznej”, które mają na celu wywarcie nacisku na szczyt klimatyczny.

Joachim Schellnhuber, który zaprezentuje encyklikę w Watykanie, jest jednym z najbardziej znanych na świecie klimatologów. Z wykształcenia fizyk, pochodzi z Bawarii. Jest m.in. współprzewodniczącym działającej przy rządzie federalnym Niemiec rady naukowej ds. globalnych zmian środowiska oraz członkiem Światowej Rady ds. Klimatu. W 1992 r założył w Poczdamie Instytut Badania Skutków Zmian Klimatycznych, którego jest też dyrektorem. W kwietniu br. Schellnhuber był jednym z referentów konferencji poświęconej ochronie klimatu, którą w Watykanie zorganizowała Papieska Akademia Nauk.

Jak poinformowano w Watykanie, na życzenie papieża wysłano do wszystkich biskupów e-maile z materiałami roboczymi przygotowującymi do encykliki ekologicznej. Mają one pomóc biskupom w wyjaśnianiu wiernym intencji papieskiego dokumentu. Jest też do nich dołączony list kard. Turksona. E-maile zawierają wcześniejsze wypowiedzi papieża Franciszka na temat ochrony środowiska, nie ma tam jednak tekstu samej encykliki.

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

18 czerwca prezentacja encykliki Franciszka "Laudato sii"

Katolicka Agencja Informacyjna serdecznie zaprasza na polską prezentację ekologicznej encykliki Ojca Świętego Franciszka "Laudato sii" 18 czerwca (czwartek) o godz. 11.00 w Sekretariacie Episkopatu Polski.

W prezentacji udział wezmą:

Abp Celestino Migliore
Nuncjusz Apostolski w Polsce

Ks. Jarosław Mrówczyński
zastępca sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski

O. prof. Stanisław Jaromi OFM conv.
przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu REFA

Dr hab. inż. Zbigniew Karaczun
prof. SGGW, profesor nadzwyczajny SGGW
kierownik specjalizacji Zarządzanie i technologie zrównoważonego rozwoju na Międzywydziałowym Studium Ochrony Środowiska

O. Stanisław Tasiemski OP
teolog

Marcin Przeciszewski
prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej

ZAPRASZAMY
18 czerwca 2015 r. godz. 11. 00
Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski,
skwer kard. S. Wyszyńskiego 6, Warszawa

Prosimy o potwierdzenie obecności na adres [link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Reklama Encykliki na YouTube:

https://www.youtube.com/watch?v=76BtP1GInlc

Nowa encyklika nie jest dogmatyczna, więc niektóre analizy i stwierdzenia mają charakter otwarty: czyli stanowią zaproszenie do wspólnego zastanawiania się i działania, by znaleźć najlepszą drogę do rozwiązania problemów (nie ma recepty od ręki).

[link widoczny dla zalogowanych]

Naukowcy z NASA ostrzegają Papieża: prosimy, nie słuchaj klimatycznych doradców!

Grupa naukowców i inżynierów, byłych pracowników NASA (program Apollo) wystosowała list do papieża Franciszka. Autorzy dokumentu namawiają Ojca Świętego, by z dużą ostrożnością podchodził do opinii doradców mówiących o globalnym ociepleniu klimatu ziemi.

List został napisany w zwiazku z zapowiedzią wydania encykliki papieskiej dotyczącej m. in. właśnie ocieplenia klimatu. Papieski dokument ma opowiadać się za zaleceniami ONZ zmierzającymi do postępującego wstrzymywania ekspolatacji podziemnych złóż energii.

"Jesteśmy zobowiązani pisać, bo jesteśmy dogłębnie wstrząśnięci instrukcjami wychodzącymi z Pontyfikalnej Akademii Nauk Społecznych (PASS) twierdzącej, że CO2 powstający z działalności człowieka może spowodować katastrofę klimatyczną i musi być natychmiastwo wyeliminowany w oparciu o plan Organizacji Narodów Zjednoczonych zalecającej kontrolę emisji CO2 na szczeblu światowym" - napisano w liście.

Pontyfikalna Akademia Nauk w Watykanie zorganizowała w kwietniu konferencję, podczas której stwierdzono, iż "eksploatacja paliw ziemnych jest wysoką ceną płaconą przez ludzkość". Naukowacy z NASA powątpiewają w słuszność tej tezu twierdząc, że "tego typy opinie bazują na badzo niepewnym modelu klimatycznym, ignorującym ogromne korzyści jakie płyną z dwutlenku węgla dla ziemi".

"Tego typu deklaracje nie biorą pod uwagę licznych dowodów empirycznych, które bardzo poważnie je podważają" - twierdzą naukowcy.

Ich zdaniem "zebrane informacje wskazują, że mamy czas na polepszenie wiedzy naukowej dotyczącej globalnego ocieplenia wynikającego z działalności człowieka i podjęcia decyzji w sprawie emisji CO2 i nieporządanych potencjalnych tego konsekwencji".

W opinii specjalistów z NASA "to przede wszystkim rozwijające się kraje biedne mają szczególny interes, by korzystać z podziemnych zasobów energetycznych, relatywnie mniej drogich, dla polepszenia jakości życia. Nie ma żadnych przekonywujących racji naukowych czy humanitarnych na rzecz głoszenia tezy o konieczności natychmiastowej kontroli emisji CO2, a którą zaleca ONZ do umieszczenia w mającej się niebawem ukazać encyklice" - napisano.

"Jest to tym bardziej prawdziwe, kiedy się wie, że CO2 jest szczególnym gazem: bezbarwnym, bezwonnym oraz nieszkodliwym, stworzonym przez Stwórcę, aby być podstawowym komponentem chemicznym do utrzymania wszystkich roślin, zwierząt i życia ludzkiego" - dodają naukowcy z NASA.

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Teresa napisał:

(...)

Na trzy dni przed oficjalną prezentacją poświęconej problematyce ekologicznej encykliki papieża Franciszka „Laudato sii” jej wstępną wersję opublikował w internecie rzymski tygodnik „L’Espresso”.

Liczący 192 strony tekst dokumentu papieskiego [link widoczny dla zalogowanych] jako faksymile ze strony internetowej pisma.
(...)

Chęć osłabienia papieża przeciekiem „Laudato sii"?

Po złamaniu embarga i opublikowaniu w Internecie przez włoski tygodnik „L’Espresso” pierwszej wersji „ekologicznej” encykliki papieża Franciszka „Laudato sii’”, włoskie media zastanawiają się nad motywami działania autorów tego pomysłu.

Według wtorkowego wydania dziennika „La Stampa”, który powołuje się na swoje źródła w Watykanie, ta niedyskrecja była dziełem sił konserwatywnych w Kurii Rzymskiej i poza nią. Celem tych osób jest osłabienie encykliki i wyrządzenie krzywdy papieżowi, twierdzi wychodząca w Turynie gazeta.

Również inny dziennik „Corriere della Sera” powołuje się na źródła watykańskie i podkreśla, że pewnym osobom nie podoba się ostra krytyka polityki ochrony środowiska prowadzona przez narody uprzemysłowione.

Na trzy dni przed oficjalną prezentacją poświęconej problematyce ekologicznej encykliki papieża Franciszka „Laudato sii’” jej wstępną wersję opublikował w Internecie rzymski tygodnik „L’Espresso”. Liczący 192 strony tekst dokumentu papieskiego w języku włoskim można było 15 czerwca skopiować jako faksymile ze strony internetowej pisma.

Redakcja „L’Espresso” poinformowała, że jest to przygotowana przez drukarnię watykańską pierwsza wersja, która kilka dni temu została przerobiona po niezbędnych korektach. Ostatnio watykanista z „L’Espresso”, Sandro Magister, kilkakrotnie publikował krytyczne materiały dotyczące pontyfikatu Franciszka.

Watykan poinformował, że tekst opublikowany przez „L’Espresso” nie jest ostateczną wersją papieskiej encykliki, która objęta jest embargiem do chwili jej oficjalnej prezentacji w czwartek 18 czerwca. Dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, ks. Federico Lombardi zaapelował jednocześnie o „dziennikarską poprawność” i prosił przedstawicieli mediów, aby poczekali do oficjalnego terminu.

Według nieoficjalnego tekstu, w pierwszym rozdziale encyklika wymienia globalne zagrożenia, takie jak zanieczyszczenie środowiska, zmiany klimatyczne, brak wody pitnej oraz zmniejszenie różnorodności biologicznej (biodywersyfikacji), a także wynikające z tego problemy natury społecznej. Przeciwstawiona temu jest w drugim rozdziale chrześcijańska nauka o stworzeniu z biblijnego punktu widzenia.

Trzeci rozdział upatruje źródeł kryzysu ekologicznego w technokracji i dzisiejszej postawie ludzi, stawiających w centrum swoją osobę. Odpowiedzią na to jest wizja szeroko pojętej ekologii, zawierającej m.in. takie zasady, jak nastawienie na dobro społeczne i sprawiedliwość pokoleniową.

Według dokumentu „z przecieku”, encyklika w piątym rozdziale zawiera wskazania dla świata polityki, gospodarki oraz religii, a ostatni, szósty rozdział to propozycje duchowości ekologicznej. Zakończenie stanowi „modlitwa za naszą Ziemię”.

Jeszcze przed opublikowaniem ekologiczna encyklika papieska spotkała się z krytyką w USA. Konserwatywni katolicy, wśród nich kandydujący na urząd prezydenta Rick Santorum, zaapelowali do papieża, aby „naukę pozostawił naukowcom” i zarzucili, że papież nie ma autorytetu nauczycielskiego w sprawach ekologii.

[link widoczny dla zalogowanych]

Papież Franciszek w encyklice ekologicznej wzywa do dialogu nad stanem Ziemi

O podjęcie dialogu nad stanem Ziemi, zerwania z obojętnością oraz realizację wypływającej z Ewangelii troski o rzeczywistość stworzoną zaapelował papież Franciszek w pierwszej w dziejach Kościoła encyklice całkowicie poświęconej ochronie naturalnego środowiska człowieka, „Laudato si'” - "Pochwalony bądź". Przypomniał, że każdy z nas jest częścią przyrody i od niej zależy, zaś aktualne zagrożenia wymagają zdecydowanego „nawrócenia ekologicznego”.

Z pełnym tekstem encykliki można zapoznać się [link widoczny dla zalogowanych]

Wezwanie adresowane do wszystkich

W pierwszych słowach encykliki papież podkreśla inspirację, jaką jest dla niego św. Franciszek z Asyżu, którego „Pieśń słoneczna” rozpoczyna dokument. Jest on adresowany do wszystkich ludzi, by nawiązać dialog „w odniesieniu do naszego wspólnego domu”. Wpisuje się jednocześnie we wcześniejsze nauczanie Stolicy Apostolskiej, poszczególnych episkopatów, innych Kościołów chrześcijańskich, zwłaszcza Patriarchy Ekumenicznego, Bartłomieja I. Cytuje również wypowiedzi wyznawców innych religii.

W swoim dokumencie Ojciec Święty wiele razy podkreśla ścisłą więź między ubogimi a kruchością naszej planety, wzajemne powiązanie różnych zjawisk, krytykuje paradygmat technokratyczny i wywodzące się z niego nowe formy władzy, zachęca do poszukiwania alternatywnych dróg ekonomii i postępu. Wskazuje na wartość właściwą każdemu stworzeniu, ludzki sens ekologii, potrzebę otwartej i szczerej dyskusji, poważną odpowiedzialność polityki międzynarodowej i lokalnej, ale także konsekwencje kultury odrzucenia oraz proponuje nowy, bardziej wstrzemięźliwy styl życia.

Niepokój o stan Ziemi

Franciszek nie ukrywa niepokoju o stan naszej planety. Wskazuje na zanieczyszczenia spowodowane stosowanymi technologiami, wytwarzanie ogromnych ilości śmieci, zjawisk będących skutkiem „kultury odrzucenia”. Papież przypomina, że klimat jest dobrem wspólnym i nie kryje obaw związanych z globalnym ociepleniem, powodowanym w znacznej mierze działalnością człowieka. Grozi to podwyższaniem się poziomu mórz, a także niszczeniem ekosystemów. Zauważa, że konsekwencje tych zmian dotkną przede wszystkim ludzi najuboższych. Wzywa do zdecydowanego obniżenia emisji dwutlenku węgla i innych gazów zanieczyszczających.

Kolejnym powodem do troski jest wyczerpywanie zasobów naturalnych, zwłaszcza wody. „Zwiększenie niedoborów wody spowoduje wzrost kosztów żywności i innych produktów wymagających jej użycia” (n. 31) - pisze papież i przestrzega, że kontrola wody przez wielkie światowe korporacje, stanie się głównym źródłem konfliktów w tym stuleciu. Ojciec Święty zwraca też uwagę na katastrofalne skutki zatracenia różnorodności biologicznej i niekontrolowanego rozrostu miast. Zauważa, że obok osiągnięć technologii dostrzegamy także zmniejszenie liczby miejsc pracy, narastanie dysproporcji i podziałów społecznych, czy zanik relacji międzyosobowych. Zdaniem Franciszka proces degradacji środowiska jest związany z degradacją relacji międzyludzkich, a jego ofiarami padają najsłabsi mieszkańcy planety. Dlatego w dyskusje o środowisku trzeba włączyć kwestię sprawiedliwości, aby „usłyszeć zarówno wołanie ziemi, jak i krzyk biednych” (n. 49).

Papież sprzeciwia się obarczaniu winą za kryzys ekologiczny wzrostu demograficznego, zamiast wskazać na skrajny i selektywny konsumpcjonizm (por. n. 50). Dodaje, że w kwestii zmian klimatycznych mamy do czynienia ze zróżnicowaną odpowiedzialnością i konieczna jest w tej dziedzinie postawa globalnej solidarności. Przestrzega przed narodowymi egoizmami, które mogą doprowadzić do wojny, która zawsze niszczy środowisko naturalne.

Ojciec Święty zaznacza, że w wielu kwestiach szczegółowych Kościół nie ma podstaw, by proponować definitywne rozwiązania i rozumie, że powinien słuchać i promować uczciwą debatę wśród naukowców (n. 61), tym niemniej „jeżeli przyjrzymy się różnym regionom naszej planety, zdamy sobie sprawę, że ludzkość zawiodła Boże oczekiwania” (tamże).

Ewangelia stworzenia

Obszerny rozdział poświęca Franciszek biblijnej wizji i nauczaniu Kościoła o stworzeniu, będąc przekonanym o owocności dialogu nauki i religii. Zaznacza, że ludziom wierzącym dodaje ona motywacji, by zatroszczyć się o przyrodę oraz najsłabszych braci i siostry (n. 64). Przypomina, że W tradycji judeochrześcijańskiej „stworzenie” to znacznie więcej niż natura, ponieważ związane jest z Bożym planem miłości, … jako rzeczywistość ... wzywająca nas do powszechnej komunii (n. 76). Wskazuje, że tradycja biblijna odrzuca wizję arbitralnej dominacji człowieka nad światem. „My sami nie jesteśmy ostatecznym celem wszystkich innych stworzeń. Wszystkie zmierzają wraz z nami i przez nas ku ostatecznemu kresowi, jakim jest Bóg w transcendentalnej pełni, gdzie zmartwychwstały Chrystus wszystko ogarnia i oświetla” (n. 83) – stwierdza Ojciec Święty.

Papież przypomina, że każde stworzenie ma określoną funkcję i żadne nie jest zbędne, ukazując bogactwo Boga, bo do Niego wszystko należy. Jednocześnie przestrzega, by nie zapominać o wyższości człowieka i nie prowadzić walki o inne gatunki, rezygnując z niej, gdy w grę wchodzi obrona równej godności istot ludzkich. „Oczywista jest sprzeczność postaw tych, którzy walczą z handlem gatunkami zwierząt zagrożonych wyginięciem, a pozostają całkowicie obojętni na handel ludźmi, los ubogich, czy też chcą zniszczyć drugiego, nie lubianego człowieka” (n. 91). Podkreśla zrazem, iż „wszelkie okrucieństwo wobec jakiegokolwiek stworzenia jest sprzeczne z godnością człowieka” (n. 92). Dodaje, że ziemia jest zasadniczo wspólnym dziedzictwem, którego owoce powinny służyć wszystkim (n. 93), a środowisko jest dobrem publicznym, mieniem całej ludzkości i wszyscy są za nie odpowiedzialni (n. 94). Wreszcie kieruje nas ku spojrzeniu Jezusa, który tajemniczo otacza i ukierunkowuje stworzenia ku pełni.

(...)

[link widoczny dla zalogowanych]

„Wołanie o świeże powietrze” – papieże i ochrona środowiska

Franciszek jest pierwszym papieżem, który jako główny temat swojej encykliki stawia ochronę środowiska. Nie jest on jednak pierwszym biskupem Rzymu wypowiadającym się w sprawach ekologicznych. Od pontyfikatu bł. Pawła VI (1963-1978) następcy św. Piotra oraz Watykan co pewien czas wypowiadali się w tej zawsze aktualnej i pilnej sprawie. Ostatni czynił to Benedykt XVI tak często, iż włoskie media nazwały go „zielonym papieżem”.

Temat ten poruszył jako pierwszy bł. Paweł VI w encyklice [link widoczny dla zalogowanych], a więc na trzy lata przed pierwszą ONZ-owską konferencją klimatyczną. „Rozwój” to coś więcej niż tylko wzrost gospodarczy. Musi on być mierzony również podług wymogów socjalnych, sprawiedliwie i długofalowo, głosiła encyklika. Wprawdzie nie wymieniała wyraźnie ochrony środowiska, ale - zdaniem Markusa Vogta, etyka społecznego z Monachium - „stanowi ogólne ramy, gdy chodzi o nauczanie Stolicy Apostolskiej w sprawie ochrony środowiska”.

W 1972 roku Watykan wysłał swoją delegację do Sztokholmu na pierwszą ONZ-owską konferencję poświęconą ochronie środowiska pod hasłem „Tylko jedna Ziemia”. W odczytanym na konferencji przesłaniu papież pisał: „Mamy dziś świadomość, że człowiek i jego środowisko są dziś bardziej niż kiedykolwiek nierozłączne i dzielić muszą wspólny los doczesny. Zatem tak często ślepy i brutalny postęp materialny , którym kieruje się jedynie jego własny dynamizm, trzeba zastąpić szacunkiem do biosfery widzianej jako całość będącą naszą jedyną Ziemią”. Błogosławiony papież podkreślił, że „twórcze zdolności człowieka przyniosą prawdziwe owoce jedynie wtedy, gdy człowiek będzie szanował prawa rządzące życiem i zdolnością regeneracyjną przyrody. Tak więc człowiek i przyroda są z sobą złączeni i dzielić muszą wspólny los doczesny. Nic też dziwnego, że ludzkość zdała sobie sprawę z konieczności zastąpienia tak często ślepego i brutalnego postępu materialnego, którym kieruje jedynie jego własny dynamizm - szacunkiem dla biosfery widzianej jako całość, będącą «jedyną Ziemią»”.

Warto też wspomnieć o stworzonym przez bł. Pawła VI pojęciu „ekologia moralna”. Papież stosuje tutaj analogię. Jak ekologia, w potocznym tego słowa znaczeniu, oznacza dążenie do czystości środowiska naturalnego w sensie fizycznym, tak ekologia moralna ma dbać o godność, o sprawiedliwość oraz uczciwość środowiska ludzkiego, o czystość w sensie moralnym.

Również św. Jan Paweł II (1978-2005) już w pierwszej swojej encyklice [link widoczny dla zalogowanych] ostrzegał przed postępującym zanieczyszczeniem środowiska i piętnował marnotrawienie energii. Karol Wojtyła z własnego doświadczenia w socjalistycznej Polsce zbyt dobrze wiedział o czym mówił, bo pamiętał, jak wyziewy z Huty im. Lenina zanieczyszczały Kraków i okolice, pozostawiając osad nawet na ubraniach mieszkańców.

W swojej encyklice społecznej [link widoczny dla zalogowanych] św. Jan Paweł II wprowadził pojęcie „ekologii człowieka” łącząc w ten sposób ochronę środowiska z ochroną życia ludzkiego. Pisał, że gorszym od niszczenia środowiska naturalnego, jest tylko niszczenie środowiska człowieka. Niszczenie środowiska, podobnie jak aborcję papieski dokument określał jako „kulturę śmierci”. Św. Jan Paweł II domagał się głęboko idących zmian w stylu życia współczesnego społeczeństwa konsumpcyjnego, zwłaszcza w krajach bogatych. Wskazywał już również wyraźnie na zmiany klimatyczne i ich konsekwencje.

O sprawie ochrony klimatu mówiło też [link widoczny dla zalogowanych] opublikowane w 2004 roku przez Papieską Radę „Iustitia et Pax”. „Klimat jest dobrem, które musi być chronione”, podkreśla dokument. Ponadto zwraca uwagę, że narody tubylcze mają prawo do swoich zasobów naturalnych. Po raz pierwszy w Kompendium Stolica Apostolska odniosła się pozytywnie do „zielonej techniki genetycznej”.

Również Benedykt XVI. (2005-2013), papież, który wprowadził w Watykanie segregację śmieci, bardzo często wypowiadał się na tematy ekologii i ochrony środowiska. W swojej trzeciej i ostatniej encyklice [link widoczny dla zalogowanych] poświęcił temu tematowi kilka rozdziałów. Szczególnie konkretnie odniósł się do kwestii obchodzenia się z energią. Uznał, że „wykupywanie niedozwolonych źródeł energii przez niektóre państwa, grupy wpływów i przedsiębiorstwa” stanowi „poważną przeszkodę w rozwoju ubogich krajów”.

Zmian klimatycznych Benedykt XVI nie wymienił wyraźnie w swojej encyklice. Domagał się jednak w niej zmiany stylu życia, który powinna cechować solidarność międzypokoleniowa, ale także z pokoleniami, które przyjdą po nas. Benedykt XVI kontynuował ukute przez swego poprzednika pojęcie „ekologii człowieka” i przedstawił je w szerszym kontekście ekologicznym.

Przede wszystkim w przemówieniu na forum niemieckiego Bundestagu we wrześniu 2011 roku podkreślił, że ochrona środowiska zawiera w sobie szeroko pojętą ochronę życia. To papieskie przemówienie zrobiło furorę zwłaszcza w kręgach niemieckich Zielonych: ruch ekologiczny, obecny w niemieckiej polityce od lat 70., zawsze był „wołaniem o świeże powietrze”. Teraz tego wołania nie można nie usłyszeć.

[link widoczny dla zalogowanych]

Można odsłuchać o czym mówiono na polskiej prezentacji encykliki

18 czerwca w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie odbyła się polska prezentacja ekologicznej encykliki Ojca Świętego Franciszka Laudato si’, poświęconej trosce o wspólny dom.

W prezentacji wzięli udział wezmą:

abp Celestino Migliore, Nuncjusz Apostolski w Polsce

ks. Jarosław Mrówczyński, zastępca sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski

o. prof. Stanisław Jaromi OFM conv., przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu REFA

dr hab. inż. Zbigniew Karaczun, prof. SGGW, profesor nadzwyczajny SGGW, kierownik specjalizacji Zarządzanie i technologie zrównoważonego rozwoju na Międzywydziałowym Studium Ochrony Środowiska

o. Stanisław Tasiemski OP, teolog.

Prowadzenie: Marcin Przeciszewski, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej.

[link widoczny dla zalogowanych]

Modlitwa papieża Franciszka:

Panie Boże w Trójcy Jedyny,
piękna Wspólnoto nieskończonej miłości,
naucz nas kontemplowania Ciebie
w pięknie wszechświata,
gdzie wszystko mówi nam o Tobie.

Rozbudź nasze uwielbienie i wdzięczność
za każdą istotę, którą stworzyłeś.
Obdarz nas łaską poczucia się wewnętrznie zjednoczonymi
ze wszystkim, co istnieje.

Boże miłości, ukaż nam nasze miejsce w tym świecie
jako narzędzi Twojej miłości
dla wszystkich istot tej ziemi,
bo żadna z nich nie jest przez Ciebie zapomniana.

Oświeć posiadających władzę i pieniądze,
aby nie popadli w grzech obojętności,
aby miłowali dobro wspólne, wspierali słabych
i opiekowali się światem, w którym żyjemy.

Ubodzy i ziemia wołają:
Panie, obejmij nas swą mocą i światłem,
abyśmy chronili wszelkie życie,
przygotowali lepszą przyszłość,
aby nadeszło Twoje Królestwo
sprawiedliwości, pokoju, miłości i piękna.
Pochwalony bądź, Panie!
Amen.

[link widoczny dla zalogowanych]

Kard. Turkson: nie redukujmy encykliki wyłącznie do polityki ochrony środowiska

Celem encykliki nie jest wchodzenie w kompetencje naukowców, ani też dokładne ustalenie, w jakiej mierze zmiany klimatyczne są konsekwencją działań człowieka – wskazał na to w czasie watykańskiej prezentacji papieskiego dokumentu kard. Peter Turkson. Przewodniczący Papieskiej Rady "Iustitia et Pax" zauważył, że z perspektywy encykliki i Kościoła wystarczająca jest już świadomość tego, że to ludzka działalność jest jednym z elementów tłumaczących zmiany klimatyczne. „Z tego właśnie wypływa nasza moralna odpowiedzialność za stworzenie, która wzywa nas, byśmy uczynili wszystko co w naszej mocy, aby zapobiegać efektom negatywnym, jakie te zmiany prowokują zarówno w środowisku naturalnym, jak i w życiu najuboższych” – mówił kard. Turkson.

„Dla Papieża Franciszka ważne jest to, by podejmować działania konkretne, a nie ideologiczne, powierzchowne i redukujące. Konieczny jest więc dialog. «Trwa dyskusja na temat kwestii związanych ze środowiskiem naturalnym, w której trudno osiągnąć konsensus. Kościół nie usiłuje definiować zagadnień naukowych, ani też zastępować polityki, ale zachęca do uczciwej i przejrzystej debaty, aby potrzeby indywidualne lub ideologie nie wyrządzały szkód dobru wspólnemu» - mówił kard. Turkson. - Po ostatniej modlitwie Anioł Pański Papież Franciszek zachęcił do odnowienia naszej wrażliwości na degradację środowiska naturalnego, ale też na aspekt jego rewitalizacji. Nie wskazuje nam więc wyłącznie tego, co idzie źle, ale zachęca do podejmowania pozytywnych i dobrych działań. Małych codziennych gestów, indywidualnych czy wspólnotowych, które będą świadectwem ekologicznego nawrócenia na naszym terenie. Kierując swą encyklikę do każdego z nas Papież oczekuje ekologicznego nawrócenia, tak by każdy podjął troskę o wspólny dom. Oczywiście Laudato si’ będzie miała wpływ na te procesy. Jednak nawet pobieżna analiza treści ukazuje, że ma ona charakter nauczania duszpasterskiego i duchowego. Zasięg encykliki, jej rozległość tematyczna i głębia nie mogą zostać zredukowane wyłącznie do samej polityki ochrony środowiska”.

[link widoczny dla zalogowanych]

Metropolita Zizioulas o ekumenizmie ekologicznej encykliki

(...)

[link widoczny dla zalogowanych]

Laudato si’ – przewodnik po encyklice

Poniższy tekst ma być wstępną pomocą przy czytania Encykliki, wskazując jej całościową strukturę i linie przewodnie. Pierwsze dwie strony przedstawiają ogólnie Laudato si’, a następnie każda strona odpowiada jednemu rozdziałowi, wskazując jego cel i cytując kluczowe teksty. Numery w nawiasach odnoszą się do paragrafów Encykliki. Na dwóch ostatnich stronach umieszczony został spis treści papieskiego dokumentu.

Ogólne spojrzenie

(...)

[link widoczny dla zalogowanych]