Watykan: beatyfikacja Piusa XII - archiwa watykańskie

Beatyfikacja Piusa XII pozostaje zablokowana

Praktycznie zakończony już proces beatyfikacyjny Piusa XII, w którym brakuje jedynie podpisu Benedykta XVI, nie jest odblokowywany, gdyż papież "chce mieć dobre stosunki z Żydami" - powiedział relator procesu ksiądz Peter Gumpel agencji Ansa.

Po raz pierwszy przedstawiciel strony kościelnej potwierdził pośrednio, że proces ten, zakończony głosowaniami w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, został faktycznie wstrzymany, o czym wcześniej spekulowały media, a co dementował Watykan.

Dotychczas strona watykańska wskazywała na konieczność pogłębienia studiów nad postacią papieża czasów II wojny światowej. Niemiecki jezuita zauważył jednocześnie, że sami Żydzi podzieleni są w kwestii Piusa XII.

9 października Benedykt XVI odprawił w bazylice świętego Piotra mszę święta, upamiętniającą 50. rocznicę śmierci papieża Pacellego. W homilii mówił, że "działał on w ukryciu i milczeniu", by uratować jak największą liczbę Żydów. Benedykt XVI modlił się również o to, aby " szczęśliwie posuwał się proces beatyfikacyjny Sługi Bożego Piusa XII".

Odnotowano wówczas, że papież nie wypowiedział się jasno na temat ostatecznego zamknięcia procesu wraz ze złożeniem jego podpisu i terminu wyniesienia Piusa XII na ołtarze. (mg)

Sylwia Wosocka

2008-10-18

[link widoczny dla zalogowanych]

Teresa napisał:

Beatyfikacja Piusa XII pozostaje zablokowana

Praktycznie zakończony już proces beatyfikacyjny Piusa XII, w którym brakuje jedynie podpisu Benedykta XVI, nie jest odblokowywany, gdyż papież "chce mieć dobre stosunki z Żydami" - powiedział relator procesu ksiądz Peter Gumpel agencji Ansa.

tak wszystko pięknie się już zapowiadało, mówił o tym relator procesu ksiądz Peter Gumpel:
(...)
http://www.traditia.fora.pl/wydarzenia-wywiady-wiadomosci,12/pius-xii-bronil-zydow-na-wszelkie-mozliwe-sposoby,858.html

Watykan prostuje wypowiedź relatora procesu beatyfikacyjnego Piusa XII

Rzecznik prasowy Watykanu, ksiądz Federico Lombardi, skrytykował relatora procesu beatyfikacyjnego Piusa XII księdza Petera Gumpela. Ks. Gumpel oświadczył przedwczoraj agencji ANSA, że Benedykt XVI „zablokował” beatyfikację papieża Pacellego, ponieważ „chce mieć dobre stosunki z Żydami”. Stwierdził również, że papież tak długo nie pojedzie do Izraela, jak długo w Instytucie Pamięci o Holokauście Yad Vashem pod zdjęciem Piusa XII wisieć będzie informacja, że nie protestował on przeciwko Holokaustowi.

Ks. Lombardi potwierdził, że Benedykt XVI do dziś nie podpisał dekretu o heroiczności cnót Piusa XII, co jest niezbędne do kontynuowania procesu. „Celem papieża jest pogłębienie i refleksja nad procesem” - podkreślił rzecznik watykański. „W tej sytuacji – dodał – nie wypada próbować wywierać na niego nacisku ani w jedną, ani w drugą stronę”.

Co do informacji o Piusie XII w Instytucie Yad Vashem, to ks. Lombardi oświadczył, że choć jest ona „istotna”, to jednak nie ma „decydującego” wpływu na ewentualną podróż papieża do Izraela. Rzecznik dodał, że Benedykt XVI pragnie odwiedzić ten kraj, ale wizyta „nie została jeszcze konkretnie zaplanowana”.

[link widoczny dla zalogowanych]

Watykan: beatyfikacja Piusa XII wewnętrzną sprawą Kościoła

Rzym, 23.10.2008

Beatyfikacja Piusa XII jest wewnętrzną sprawą Kościoła - tymi słowami ks. Paolo Molinari skomentował wypowiedź izraelskiego ministra spraw społecznych Icchaka Herzoga.

Izraelski minister w wywiadzie dla dziennika "Haaretz" powiedział, że beatyfikacja ta jest "nie do przyjęcia". O polemice donosi dziennik "Corriere della sera".

W wywiadzie, który ma się ukazać jutro w dzienniku „Haaretz”, Icchak Herzog wyjaśnił, że milcząc na temat zagłady Żydów w czasie II wojny światowej Pius XII postąpił wbrew nakazowi Biblii, zalecającej „podnieść głos w obliczu przelanej krwi”.

Ks. Paolo Molinari, postulator w procesie beatyfikacyjnym Piusa XII powiedział, że beatyfikacja ta jest wewnętrzną sprawą Kościoła, a stwierdzenia izraelskiego ministra uznał za "ingerencję" w plany Stolicy Apostolskiej.

Do zakończenia trwającego od 1967 r. procesu beatyfikacyjnego Piusa XII potrzebne jest jeszcze podpisanie przez papieża dekretu o heroiczności cnót sługi Bożego i uznanie cudu za jego wstawiennictwem.

[link widoczny dla zalogowanych]

Wysłany: Wto 14:25, 05 Mar 2019

A.D. 2019 rok

Papież Franciszek ogłosił datę otwarcia archiwów na temat Piusa XII

Ogłaszam moją decyzję o otwarciu do konsulatacji naukowej dokumentacji archiwalnej dotyczącej pontyfikatu Piusa XII aż do jego śmierci, która miała miejsce w Castel Gandolfo 9 października 1958 r. Jednocześnie podjąłem decyzję, że nastąpi to 2 marca 2020 r., w 81. rocznicę wyboru kard. Eugenia Pacellego na Następcę św. Piotra. Tymi słowami, wypowiedzianymi w czasie audiencji dla członków Watykańskiego Tajnego Archiwum, Papież poinformował o tym ważnym wydarzeniu.

Franciszek przypomniał, że pontyfikat Piusa XII przypadł na bardzo smutny i mroczny okres XX stulecia, czas II wojny światowej i następstw, które ona spowodowała. Dodał, że jego postać była badana w różnych aspektach i czasami krytykowana, choć była to krytyka wypływająca niejednokrotnie z pewnych uprzedzeń i wyolbrzymień. Dziś jego osobie przywrócono blask i doceniono zasługi Piusa XII jako duszpasterza, ale także teologa, dyplomatę i człowieka ascezy.

Papież podkreślił, że otwarcie archiwów jest możliwe dzięki cichej, dalekiej od rozgłosu pracy archiwistów. To ich zaangażowanie i oddanie pozwoliło podjąć taką decyzję.

Papież – obiektywne badania historyczne pozwolą ocenić postać Piusa XII

“Podjąłem taką decyzję po zasięgnięciu opinii moich najbliższych współpracowników, z sercem ufnym i spokojnym, pewny, że poważne i obiektywne badania historyczne pozwolą ocenić w prawdziwym świetle i z właściwą krytyką chwile chwały Piusa XII, ale bez wątpienia także chwile wielkich trudności, bolesnych decyzji – zaznaczył Ojciec Święty, - ludzkiej i chrześcijańskiej roztropności, które dla niektórych mogą wydawać się powściągliwością, a tymczasem były to próby, również bardzo ciężko wywalczone, podtrzymywania, w okresach gęstej ciemności i okrucieństwa, światła inicjatyw humanitarnych, ukrytej, ale aktywnej dyplomacji, w nadziei na otwarcie serc. Kościół nie boi się historii, więcej, kocha ją, i chciałby kochać bardziej i lepiej, tak jak kocha Bóg. Tak więc z tą samą ufności, jaką mieli moi poprzednicy, otwieram i powierzam badaczom to dokumentacyjne dziedzictwo.”

[link widoczny dla zalogowanych]

Wysłany: Śro 16:42, 06 Mar 2019

Pius XII: papież nie tylko wojny, ale ważnych decyzji ws. wiary

Historycy już teraz mają dość materiałów archiwalnych, by przekonać się o prawdziwej postawie Piusa XII podczas II wojny światowej. Jednakże dzięki ogłoszonemu wczoraj otwarciu archiwów znaczenie jego pontyfikatu nie będzie się redukowało do samej tylko wojny – uważa prof. Philippe Chenaux, historyk Kościoła z Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego i biograf papieża Pacellego.

Przypomina on, że już Paweł VI, odpowiadając na zarzuty stawiane Piusowi XII, polecił opublikować obszerną dokumentację dotyczącą czasów wojennych. Jan Paweł II udostępnił archiwa Biura Informacji o Więźniach Wojennych. Od 2006 r. są dostępne zasoby Tajnego Archiwum Watykańskiego z pontyfikatu Piusa XI, które jasno ukazują postawę kard. Pacellego względem nazizmu i faszyzmu. Na podstawie tych materiałów historycy doszli już do pewnego konsensusu w sprawie Piusa XII. Przyznają, że zachowywał on pewne milczenie, ale było ono w interesie ofiar, a nie wynikało w żadnym wypadku z zarzucanych mu sympatii do nazizmu.

Prof. Chenaux: dzięki archiwom poznamy genezę ważnych decyzji doktrynalnych

“Dzięki otwarciu archiwów z całego pontyfikatu, a nie tylko z czasów wojny, Papież pokazuje, że nie można zredukować tego pontyfikatu do okresu wojny, Holokaustu. Franciszek chce, abyśmy mieli całościowe pojęcie o tym papieżu – powiedział Radiu Watykańskiemu prof. Chenaux. – Tu chodzi po prostu o to, by oddać sprawiedliwość temu papieżowi, który pozostawił po sobie ważne nauczanie, które znajdujemy potem w dokumentach Soboru Watykańskiego II. Jest to papież najczęściej cytowany w soborowym nauczaniu. Dzięki tym archiwom wiele kwestii będzie też można wyjaśnić. Na przykład sprawa księży robotników w latach 50-tych. Ta sprawa nigdy nie była badana z punku widzenia Stolicy Apostolskiej i wydanego przez nią zakazu. Inne ciekawe sprawy to wielkie encykliki Piusa XII, rok święty 1950, ogłoszenie dogmatu o Wniebowzięciu. Będziemy mogli wyjaśnić wszystkie te ważne decyzje, które naznaczyły ten pontyfikat również pod względem doktrynalnym.”

[link widoczny dla zalogowanych]

Wysłany: Pon 10:49, 11 Mar 2019

Abp J. Tolentino: otwarcie archiwów Piusa XII wyjaśni wiele spraw XX w.

Abp José Tolentino Mendonça

[link widoczny dla zalogowanych]

Po otwarciu archiwów dotyczących pontyfikatu Piusa XII wszyscy będziemy na pewno zaskoczeni, jak wielkie było jego zaangażowanie w działalność dobroczynną – zapowiedział abp José Tolentino Mendonça, Bibliotekarz i Archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego. Podkreślił, że jest to dokumentacja bardzo obszerna, nad której przygotowaniem od 13 lat pracuje 20 watykańskich archiwistów.

Odnosząc się do decyzji Ojca Świętego o pełnym udostępnieniu w przyszłym roku archiwów pontyfikatu papieża Pacellego, arcybiskup zaznaczył, że Kościół nie boi się swojej historii i nie ma w niej nic do ukrycia. Na tym też polega znaczenie papieskiej decyzji – dodał 53-letni portugalski hierarcha kurialny w rozmowie z Radiem Watykańskim.

Jego zdaniem “świadczy to o postawie Kościoła w świecie, o jego otwartości i zaufaniu do własnej historii, pokazuje on, że potrafi prowadzić dialog i otworzyć własne drzwi na innych”.

Arcybiskup podkreślił ważność udostępnienia tych archiwów, bo “pontyfikat Piusa XII jest centralnym pontyfikatem XX w., co więcej, jest związany z wieloma bolesnymi sprawami, których mogliśmy doświadczyć a dzięki temu wyjaśnionych zostanie wiele spraw minionego stulecia, które do tej pory były dla nas zamknięte”.

Pochodzący z portugalskiej Madery abp José Tolentino Calaça de Mendonça, został mianowany na obecne stanowisko a zarazem arcybiskupem tytularnym przez Franciszka 26 czerwca 2018 a objął je oficjalnie 1 września tegoż roku. Do tego czasu był wicerektorem Portugalskiego Uniwersytetu Katolickiego w Lizbonie.

[link widoczny dla zalogowanych]

Watykan otwiera archiwa dotyczące Piusa XII

Watykan jest gotowy do zapowiadanego na 2 marca otwarcia swych archiwów dotyczących pontyfikatu Piusa XII. Wszystkich 85 badaczy, którzy wystąpili z taką prośbą, będzie mogło przeglądać materiały z lat 1939-1958 – powiedział amerykańskiej agencji CNS bp Sergio Pagano, prefekt Apostolskiego Archiwum Watykańskiego.

Badacze pochodzą z kilkunastu krajów: 7 z Izraela, 14 z Niemiec, 16 z Włoch, 20 z Europy Wschodniej, w tym Rosji, 10 z USA, a pozostali z Francji, Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej. – Ale oczekujemy wzrostu próśb po 2 marca – zaznaczył bp Pagano. Poinformował jednocześnie, że czytelnie archiwum mogą pomieścić, a personel może obsłużyć 60 osób dziennie.

Skatalogowanie zbiorów z czasów Piusa XII zajęło watykańskim archiwistom 12 lat. Dodano do nich dokumenty z tego okresu przechowywane w Sekretariacie Stanu, Kongregacji Nauki Wiary i nuncjatur. Otwarta kolekcja obejmuje także notatki związane z charytatywną działalnością papieża we Włoszech i zagranicą.

Prefekt archiwum przyznał, że pole zainteresowania zgłoszonych badaczy dotyczy II wojny światowej, prześladowań Żydów oraz stosunku Stolicy Apostolskiej do nazizmu i komunizmu. Ale niektórzy zajmą się cennym dorobkiem teologicznym Piusa XII, który wydał ponad 40 encyklik i był najczęściej cytowanym papieżem na Soborze Watykańskim II.

Zdaniem bp. Pagano, w udostępnionych dokumentach nie znajduje się nic, co by wywróciło historię do góry nogami. Natomiast z pewnością pomogą one historykom lepiej zrozumieć to, jak papież pojmował niektóre zagadnienia i kto pomagał mu w podejmowanych działaniach, np. rolę jezuitów w pisaniu papieskich encyklik.

Hierarcha wyraził przekonanie, że „bez wątpienia wyblaknie wiele uprzedzeń” w stosunku do Piusa XII, choć „upłynie wiele lat, zanim uformuje się nowa opinia” o tym papieżu i jego pontyfikacie.

[link widoczny dla zalogowanych]

Konferencja ONZ: 947 tys. Żydów ocalało dzięki Piusowi XII

W czasie II wojny światowej papież Pius XII doprowadził do uratowania ponad 947 tys. Żydów. Mówiono o tym podczas konferencji „Pamiętać o Holokauście: udokumentowane wysiłki Kościoła katolickiego w ratowaniu istnień ludzkich”, zorganizowanej 27 stycznia w nowojorskiej siedzibie ONZ przez Misję Stałego Obserwatora Stolicy Apostolskiej przy tej organizacji międzynarodowej i Fundację „Pave the Way”. Odbyła się ona w 75. rocznicę wyzwolenia KL Auschwitz-Birkenau w siedzibie Rady Powierniczej ONZ w Nowym Jorku.

– Czas na prawdę! – powiedział Michael Hesemann, niemiecki historyk, wykładowca Akademii Gustava Siewertha w Bierbronnen. – Gdy w marcu watykańskie archiwa z czasów pontyfikatu Piusa XII zostaną w końcu otwarte, nie będzie już wymówki. Świat musi uznać, co ten wielki papież zrobił dla uratowania tak wielu Żydów, jak to było możliwe.

Hesemann przyznał, że Pius XII nie protestował otwarcie przeciwko zagładzie Żydów, gdyż „musiał zachować ostrożność, aby uniknąć tego, by naziści dowiedzieli się, co zrobił za kulisami”. – Za sprawą ponad 40 interwencji dyplomatycznych, ukrywając tysiące [Żydów] w samym Rzymie i uzyskując [dla nich] tyle wiz, ile rządy państw świata były skłonne przyznać, uratował życie około 947 tys. Żydów – oświadczył autor wydanej także w Polsce książki „Pius XII wobec Hitlera”.

Skrytykował fake newsy upowszechniane na temat „świętego papieża, który zasługuje jedynie na uznanie i wdzięczność” i który „powinien zostać świętym patronem uchodźców i ludzi spieszących im z pomocą”.

Kierujący Fundacją „Pave the Way” Gary Krupp przypomniał jej zaangażowanie w oczyszczanie wizerunku Piusa XII z czarnej legendy „papieża Hitlera”, milczącego w obliczu rzezi 6 mln Żydów. – Jak wielu innych Żydów mojego pokolenia wierzyłem, że aby stawić czoła komunizmowi Stolica Apostolska współdziałała z nazistami – przyznał Krupp. Jednak „po 2006 r. fundacja poświęciła setki godzin, wydobywając na światło dzienne dokumentację, która dowodzi, że Stolica Apostolska i Pius XII uratowali więcej Żydów niż wszyscy religijni i polityczni przywódcy razem wzięci”. Udostępniła online ponad 76 tys. stron dokumentów oraz filmy wideo z wywiadami z naocznymi świadkami.

Johan Ickx, kierujący archiwum Sekcji ds. Relacji z Państwami w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej przedstawił dane dotyczące ratowania Żydów w Rzymie po słynnej łapance z 16 października 1943 r. – Przed łapanką 1323 Żydów opuściło swe domy i wielu z nich bez wątpienia pomógł Pius XII. Spośród 1290 zatrzymanych i przetrzymywanych w areszcie, 248 zostało zwolnionych dzięki interwencji Watykanu, podczas gdy 235 domów zakonnych i klasztorów służyło za miejsce ukrycia 4205 Żydów. Łącznie Piusowi XII można przypisać, bezpośrednio lub pośrednio, uratowanie około dwóch trzecich Żydów, którzy przebywali w mieście 4 czerwca 1944 r., gdy wojska alianckie wyzwalały Rzym – wskazał Ickx.

Kolejny uczestnik konferencji, Matteo Luigi Napolitano, profesor historii stosunków międzynarodowych Uniwersytetu Molise w Campobasso we Włoszech omówił kwestię wystawiania Żydom fałszywych dokumentów przez instytucje kościelne za pomocą fałszywych pieczęci. – Wielu biskupów i księży było zaangażowanych w podobne operacje mające na celu ratowanie ludzi przed aresztowaniem lub deportacją – wskazał historyk. Dodał, że bez tej ochrony ludzie ci zginęliby w obozach koncentracyjnych.

[link widoczny dla zalogowanych]

Rzym: Żydzi ocaleni dzięki klasztorom

W czasie II wojny światowej wspólnota Kościoła katolickiego w Rzymie oraz sam Watykan byli mocno zaangażowani w pomoc Żydom. Dzięki ich działaniom uratowano ponad 6 tys. Żydów, z 10 tys. mieszkających wtedy w Wiecznym Mieście. Informacje te podaje holenderski diakon, który zbierał materiały na ten temat.

Dominiek Oversteyns od 2000 roku zebrał tysiące informacji na temat zaangażowania Kościoła w obronę Żydów w Rzymie. Wśród nich są świadectwa ocalonych Żydów, jak i osób, które im pomagały. Oprócz tego dokumenty z różnych archiwów z wyłączeniem watykańskiego.

W pomoc ukrywającym się Żydom zaangażowanych było 235 wspólnot zakonnych z całego Rzymu. Starano się nie gromadzić ich w zbyt dużych grupach, ale po kilka osób, gdyż to zwiększało szansę na przeżycie.

W tym czasie Watykan organizował dla nich przede wszystkim jedzenie, które dostarczano do miejsce, gdzie się ukrywali. Oprócz tego, po zakończeniu działań wojennych, na terenie Watykanu, za Murami Leoniańskimi, znaleziono ponad 40 ukrywających się Żydów.

Zdaniem Dominieka Oversteynsa milczenie Papieża Piusa XII w tej sprawie tłumaczy się także i tym, że jego ewentualne wystąpienia, które dotyczyłyby kwestii żydowskiej, na pewno sprowokowałyby zwiększenie ilości kontroli w klasztorach i kościołach i tym samym zmniejszyły szanse na przeżycie ukrywającym się Żydom.

[link widoczny dla zalogowanych]

Wysłany: Pon 10:42, 02 Mar 2020

Dziś Watykan otwiera archiwa z czasu pontyfikatu Piusa XII

Dziś, 2 marca Watykan otwiera archiwa z czasów pontyfikatu papieża Piusa XII (1939-1958). Zdaniem ekspertów, może to wpłynąć na częściową zmianę ogólnej oceny pontyfikatu tego papieża. Oczywiście główna uwaga skupi się na razie na jego działaniach w okresie II wojny światowej i postawie wobec Holokaustu.

“Kościół nie boi się prawdy”, powiedział w tych dniach kard. José Tolentino Calaça de Mendonça . Archiwista i bibliotekarz Świętego Kościoła Rzymskiego, podkreślił, że otwarcie będzie momentem historycznym nie tylko ze względu na papieża, ale dlatego, że chodzi o międzynarodową historię dwóch ważnych dziesięcioleci XX wieku.

Otwarte zostanie nie tylko Watykańskie Archiwum Apostolskie. Swoje zbiory udostępnią naukowcom także archiwa Kongregacji Nauki Wiary oraz innych organów Kurii.

Spośród ponad dwóch milionów pakietów akt tylko w archiwum Sekretariatu Stanu z czasów pontyfikatu Piusa XII zdygitalizowanych zostało dotychczas 1,3 mln. i częściowo zindeksowanych, w tym także korespondencja między Watykanem i nuncjaturą w Berlinie z czasów II wojny światowej oraz z ambasadorem Niemiec przy Stolicy Apostolskiej.

Jednak w archiwach watykańskich znajdują się też informacje dotyczące wielu, mniej zbadanych tematów. Historycy mają nadzieję m.in. na dokumenty, które rzucą nowe światło na temat postawy, a nawet wpływu Kościoła katolickiego odnośnie tworzenia bloku politycznego NATO i Paktu Warszawskiego, jednoczenia się naszego kontynentu, czy też dekolonizacji w Azji i Afryce.

Ciekawe mogą być również raporty delegata watykańskiego na temat sytuacji w Niemczech, m.in. w sprawie winy za spowodowanie wojny. Może też będzie można szukać odpowiedzi na takie pytania, jak np. dlaczego już na pierwszym konsystorzu po wojnie, w 1946 roku, papież mianował kardynałami aż trzech Niemców: Klemensa Augusta von Galena, Josepha Fringsa i Konrada von Preysinga? I dlaczego Stolica Apostolska uznała Państwo Izrael dopiero w 1994 roku, a nie w chwili jego założenia w 1948?

Od podjętej przez Benedykta XVI (2005-2013) decyzji o otwarciu archiwów z pontyfikatu Piusa XII pracownicy archiwów watykańskich przez dziewięć lat przygotowywali materiały w taki sposób, by mogli nad nimi pracować historycy. W ub. roku papież Franciszek zdecydował, że archiwa zostaną otwarte 2 marca 2020, w 81. rocznicę wyboru Eugenio Pacelliego na papieża.

Pierwszych poważnych opracowań materiałów dotyczących pontyfikatu Piusa XII, które archiwa watykańskie udostępnią 2 marca, można się spodziewać najwcześniej za trzy do pięciu lat.

[link widoczny dla zalogowanych]

Wysłany: Wto 22:29, 10 Mar 2020

Odkryto projekt nieopublikowanej encykliki Piusa XII

Papież Pius XII (1939-1958) przygotowywał swoją kolejną encyklikę, o czym dotychczas nie było wiadomo. W swoim dokumencie zamierzał odnieść się do „błędów ówczesnych czasów”, powiedział w rozmowie z dziennikarzami w Rzymie niemiecki historyk z Münster Matthias Dauftatshofer. Ujawnił też, że podczas badań w archiwum Kongregacji Nauki Wiary natknął się na „już opracowane projekty” tego planowanego dokumentu o „współczesnych błędach”.

„Papieżowi chodziło o trzy kręgi tematów: kwestie moralno-teologiczne, autorytet i posłuszeństwo w Kościele oraz stosunki Kościół-państwo” – powiedział niemiecki historyk i dodał: „Na dalsze szczegóły jest jeszcze za wcześnie”. Trzeba jeszcze poczekać na ocenę i konieczne jest uporządkowanie różnych dokumentów, czemu przeszkodziło zamknięcie Archiwów na pewien czas w związku z koronawirusem. Nie nastąpi to raczej przed świętami Wielkanocnymi. Dopiero na początku marca Watykan udostępnił historykom akta z czasów pontyfikatu Piusa XII.

W archiwum dawnego Świętego Oficjum niemiecki historyk znalazł w ubiegłym tygodniu także teksty przygotowane do ogłoszenia dogmatu o Wniebowzięciu Najświętszej Marii Panny. Jak przyznał, interesowały go zarówno treść tych prac, jak i kwestia: w jaki sposób i dla kogo jest ogłasza się taki dogmat, jedyny od czasu dogmatu o nieomylności papieży z 1870 roku?

Ogłoszona 1 listopada 1950 r. przez Piusa XII konstytucja apostolska „Munificentissimus Deus” określiła jako dogmat wiary, że Bogarodzica Dziewica Maryja została z ciałem i duszą wzięta do niebieskiej chwały, zatwierdzając w ten sposób wielowiekowe przekonanie religijne.

Ogółem Pius XII ogłosił 41 encyklik. Jego ostatni dokument „Meminisse iuvat” (Dobrze jest pamiętać) z 14 lipca 1958 r. poświęcony jest modlitwie za prześladowany Kościół. Dwa tygodnie wcześniej, 29 czerwca 1958 r., papież ogłosił encyklikę [link widoczny dla zalogowanych] (U Księcia Apostołów) o komunizmie i Kościele w Chinach.

[link widoczny dla zalogowanych]

Watykańskie archiwa obalają czarną legendę Piusa XII

Pewnego dnia dokumenty Stolicy Apostolskiej staną się ogólnie dostępne. I wtedy, kiedy opadnie już presja chwili, będzie jasne, że Stolica Apostolska wykazała się zarówno troskliwością, jak i ostrożnością – powiedział podczas jednego z wojennych kryzysów dyplomatycznych kard. Giuseppe Maglione, watykański sekretarz stanu w latach 1939-1944. Słowa ta przytacza nowa książka Johana Ickxa, belgijskiego historyka, który wyciąga pierwsze wnioski z udostępnionych w marcu ubiegłego roku archiwów pontyfikatu Piusa XII.

Cytowane powyżej słowa kard. Maglione zostały wypowiedziane w kontekście poważnego kryzysu dyplomatycznego, który nastał po tym, gdy Stolica Apostolska wystosowała notę protestacyjną do rządu w Berlinie. Sprzeciwiono się w niej prześladowaniu katolików na terenach okupowanych, a zwłaszcza w Polsce. Kiedy Niemcy odmówili przyjęcia tej noty, Pius XII nakazał nuncjuszowi w Berlinie powiadomić na piśmie nazistowski rząd, że notę uznaje się za doręczoną, a jej odrzucenie odbiera się jako przejaw wrogości względem Stolicy Apostolskiej. W języku dyplomatycznym jest to niemalże równoznaczne z wypowiedzeniem wojny – zauważa Johan Ickx.

Głównym tematem książki belgijskiego historyka nie jest jednak sprawa polska. Nosi ona tytuł „Le Bureau. Le Juifs de Pie XII – Biuro. Żydzi Piusa XII”. Tytułowym biurem jest dyplomatyczna sekcja Sekretariatu Stanu, której Papież zlecał interwencje w obronie zagrożonych Żydów. Watykańskie archiwa potwierdzają, że za pontyfikatu Piusa XII do Watykanu napłynęło 2800 listów z prośbą o pomoc. Watykan interweniował w sprawie ponad 4 tys. Żydów, ułatwiając emigrację, załatwiając wizy czy prawo pobytu we Włoszech.

Trzeba pamiętać, że jest to jedna z wielu form pomocy, której Kościół udzielał Żydom podczas II wojny światowej. Świadczy o tym choćby znany już od dawna fakt, że spośród niemal 10 tys. Żydów, którzy przeżyli wojnę w Rzymie, ponad 6 tys. ocalało dzięki pomocy Piusa XII i Watykanu.

W każdym razie, jak podkreśla Johan Ickx, odtajnione archiwa watykańskie zadają kłam czarnej legendzie Piusa XII, która powstała głównie za sprawą niemieckiego dramaturga Rolfa Hochhutha i jego dzieła „Namiestnik”. Belgijski historyk określa je mianem „arcydzieła tajnych służb sowieckich”.

Johan Ickx zgłębianiem watykańskich archiwów zajmuje się już od 30 lat. Od 10 lat jest szefem archiwów dyplomatycznej sekcji Sekretariatu Stanu.

[link widoczny dla zalogowanych]

Pierwsze wnioski z badań odtajnionych archiwów pontyfikatu Piusa XII

Pewnego dnia dokumenty watykańskie staną się ogólnie dostępne a wówczas, gdy minie już presja chwili, będzie jasne, że Stolica Apostolska wykazała się zarówno troskliwością, jak i ostrożnością. Przewidywał to podczas jednego z wojennych kryzysów dyplomatycznych kard. Giuseppe Maglione, watykański sekretarz stanu w latach 1939-44. Słowa te zamieścił belgijski historyk Johan Ickx w swej nowej książce “Pius XII i Żydzi”, zawierającej pierwsze wnioski z udostępnionych w marcu ubiegłego roku archiwów pontyfikatu Piusa XII.

Kard. Maglione wypowiedział te słowa w kontekście poważnego kryzysu dyplomatycznego, do którego doszło po wystosowaniu przez Stolicę Apostolską noty protestacyjnej do rządu w Berlinie. Sprzeciwiono się w niej prześladowaniu katolików na terenach okupowanych, a zwłaszcza w Polsce. Gdy Niemcy odmówili przyjęcia tego dokumentu, Pius XII nakazał nuncjuszowi w Berlinie powiadomić na piśmie władze nazistowskie, że notę uznaje się za doręczoną, a jej odrzucenie odbiera jako przejaw wrogości wobec Stolicy Apostolskiej. W języku dyplomatycznym jest to niemal równoznaczne z wypowiedzeniem wojny – zauważył J. Ickx.

Głównym tematem jego książki nie jest jednak sprawa polska. W oryginale francuskim nosi ona tytuł „Le Bureau. Le Juifs de Pie XII” (Biuro. Żydzi Piusa XII). Owym biurem jest sekcja dyplomatyczna Sekretariatu Stanu, której papież zlecał interwencje w obronie zagrożonych Żydów. Archiwa watykańskie potwierdzają, że za pontyfikatu Piusa XII do Watykanu napłynęło 2800 listów z prośbą o pomoc. Watykan interweniował w sprawie ponad 4 tys. Żydów, ułatwiając im emigrację, załatwiając wizy czy prawo pobytu we Włoszech.

Trzeba pamiętać, że była to jedna z wielu form pomocy, której Kościół udzielał Żydom podczas II wojny światowej. Świadczy o tym choćby znany już od dawna fakt, że spośród niemal 10 tys. Żydów, którzy przeżyli wojnę w Rzymie, ponad 6 tys. ocalało dzięki pomocy Piusa XII i Watykanu.

W każdym razie, jak podkreśla Johan Ickx, odtajnione archiwa watykańskie zadają kłam czarnej legendzie Piusa XII, do której powstania przyczynił się głównie niemiecki dramaturg Rolf Hochhuth ze swoją sztuką „Namiestnik”. Belgijski historyk określa je mianem „arcydzieła tajnych służb sowieckich”.

Johan Ickx zgłębianiem watykańskich archiwów zajmuje się już od 30 lat. Od 10 lat jest szefem archiwów sekcji dyplomatycznej Sekretariatu Stanu.

[link widoczny dla zalogowanych]

Podczas wojny Żydzi wiedzieli, że mogą liczyć na Piusa XII

Otwarte w ubiegłym roku archiwa pontyfikatu Piusa XII pokazują, jak wiele listów napływało podczas wojny do Watykanu z prośbą o pomoc. Zdumiewające jest, że w całej Europie, wszędzie dokąd sięgała niemiecka władza, Żydzi wiedzieli, że warto pisać do papieża, że w tej tragicznej sytuacji jest on ostatnią instancją, u której można szukać ratunku. Wskazuje na to Johan Ickx, belgijski historyk, który jest dyrektorem archiwum historycznego dyplomatycznej sekcji watykańskiego sekretariatu stanu.

Podkreśla on, że watykańskie archiwa z czasów II wojny światowej to ogromny materiał, liczący ponad 800 tys. dokumentów. Ważne jest, że historycy mają wreszcie do nich dostęp, bo zawarte tam świadectwa definitywnie przekreślają czarną legendę Piusa XII. Zdaniem belgijskiego historyka, dla zrozumienia postawy papieża w czasie wojny ważne jest też odkrycie watykańskiego dokumentu z 1916 r., pisanego pod dyktando prałata Eugenia Pacellego jako szefa papieskiej dyplomacji, o stosunku Stolicy Apostolskiej do Żydów. Mówi Johan Ickx.

Eugenio Pacelli był prekursorem Nostra Aetate

"To sami Żydzi w Ameryce poprosili Stolicę Apostolską o zajęcie stanowiska w sprawie prześladowań na tle rasowym, które miały już miejsce podczas I wojny światowej. Ówczesny sekretarz stanu kard. Gasparri, przesłał im ten dokument i zgodził się na jego publikację. Amerykańscy Żydzi traktowali go niczym encyklikę. W dokumencie tym Stolica Apostolska nazywa Żydów „naszymi braćmi” i potwierdza, że trzeba bronić ich praw na równi z innymi narodami – mówi Radiu Watykańskiemu Johan Ickx. – Takie było stanowisko Eugenia Pacellego, który był wówczas ministrem spraw zagranicznych Watykanu. Myślę, że jest to pierwszy dokument w historii Kościoła i Stolicy Apostolskiej, który w ten sposób wyraża tę zasadę. Te same słowa powracają potem na Soborze Watykańskim II w Nostra Aetate w 1965 r: że Żydzi to nasi bracia i muszą być szanowani jak każdy innych naród. Tym też kierował się Pius XII w podejściu do tego największego wyzwania ze strony nazizmu, a potem również komunizmu".

[link widoczny dla zalogowanych]