Zabytkowy kościół z V w. zamieniony na meczet

Kościół św. Zbawiciela na Chorze przekształcony w meczet.

[link widoczny dla zalogowanych]

Starożytny kościół Świętego Zbawiciela z V w. w miejscowości Chora, położonej w Edirnekapı – zachodniej części Stambułu – zostanie zamieniony na meczet. Taką decyzję podjęła turecka Rada Państwa, o czym poinformował 5 listopada prorządowy dziennik “Yeni Şafak”. Posunięcie to wywołało zaniepokojenie miejscowych chrześcijan – prawosławnych i katolików – obawiających się, że może to oznaczać zmianę dotychczasowego statusu słynnej bazyliki Hagia Sofia z muzeum, którym jest od 1935 r., w muzułmańskie miejsce kultu.

Pochodzący z V w. kościół Zbawiciela w Chorze jest jednym z najwspanialszych zabytków sztuki bizantyńskiej; zachowały się w nim do dzisiaj mozaiki i freski. Islamskim miejscem kultu stał się on dopiero w 1511 r., podczas gdy sobór Mądrości Bożej (Hagia Sofia), wzniesiony na polecenie cesarza Justyniana w 532 r., Turcy Osmańscy zamienili na meczet zaraz po zdobyciu przez nich Konstantynopola w 1453 r. W 1945 r. dawna cerkiew w Chorze została przekształcona w muzeum i w takim stanie przetrwała do naszych czasów.

Obecny prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan, znany ze swej integrystycznej postawy islamskiej, od dawna próbuje nadać swemu świeckiemu dotychczas krajowi charakter w pełni muzułmański. Nie ukrywa przy tym swych zamiarów ponownego uczynienia z dawnej katedry chrześcijańskiej meczetu. Może liczyć przy tym na poparcie ze strony zarówno dużej, a może i większości części miejscowego społeczeństwa, jak i wielu państw islamskich, zwłaszcza tych najbardziej konserwatywnych.

[link widoczny dla zalogowanych]

Kolejny kościół bizantyński w Turcji zamieniony na meczet

Władze tureckie postanowiły, że kolejny starożytny kościół bizantyński w Stambule, który od 1948 roku był muzeum, stanie się ponownie meczetem. Chodzi o sięgający IV wieku kościół Świętego Zbawiciela na Chorze - napisał grecki dziennik Kathimerini.

Zmiana statusu tej świątyni-muzeum została już postanowiona w grudniu 2019 roku, ale dekret prezydencki w tej sprawie wydano dopiero w minionych dniach.

Kościół Świętego Zbawiciela na Chorze jest usytuowany w dystrykcie Edirnekapı. W 1511 świętynię zamieniono na meczet, a od 1948 znajdowało się w nim muzeum. Kościół posiada bogatą kolekcję mozaik i fresków, odkrytych pod warstwą wapna, którym przykryto mozaiki, gdy zamieniano kościół na meczet. Obecnie istnieje obawa, że także teraz zostaną one ukryte.

Pierwszy kościół w tym miejscu wybudowano w IV w. Znajdował się on poza murami miejskimi, stąd jego nazwa: "Kościół za murami" lub "Kościół na wsi", czyli właśnie Chora. Obecnie istniejący kościół pochodzi z XI w. (został przebudowany w latach 1077 -1081).

[link widoczny dla zalogowanych]

Kolejna chrześcijańska świątynia przerobiona na meczet

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan potwierdził dekretem przekształcenie starożytnej świątyni chrześcijańskiej w meczet. Kościół Świętego Zbawiciela na Chorze zbudowany w V wieku przez Bizancjum może utracić bezcenne średniowieczne dzieła sztuki.

„Bardzo mi przykro z powodu tej decyzji” – mówi 56-letni Kadir, przewodnik turystyczny. Prezydent Turcji ogłosił, że muzeum wkrótce stanie się meczetem 21 sierpnia, czyli kilka tygodni po tym, jak Bazylikę Hagię Sophię spotkał podobny los.

Szczególnie zagrożone są freski i mozaiki, wykonane w latach 1315-1321. Przedstawienia figuratywne są zabronione w islamie i w najlepszym wypadku mogą zostać zasłonięte.

Wzniesiony w V wieku przez Bizancjum kościół św. Zbawiciela na Chorze, czyli Kariye w języku tureckim, został już raz przekształcony w meczet po zajęciu Konstantynopola przez Osmanów w 1453 roku, a następnie w muzeum po II wojnie światowej.

„To przesłanie ideologiczne” – powiedział bizantyjski polityk Engin Akyürek w wywiadzie dla internetowego kanału informacyjnego Medyascope. „To najlepiej zachowany budynek ze schyłku Cesarstwa Bizantyjskiego. Jego freski i mozaiki są najlepszym przykładem technik artystycznych tego okresu, które następnie rozprzestrzeniły się na Bałkany i Europę. Dla nas, niezależnie od przeznaczenia świątyni, najważniejsze jest, aby móc go jak najlepiej zachować”, podkreśla, podsumowując obawy świata sztuki sakralnej.

Zaniepokojenie obecną sytuacją w Turcji wyraził również patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I na spotkaniu w niedzielę 6 września: „Przywódcy polityczni podjęli pochopną decyzję, jakby meczetów Istambułu nie wystarczyło, jakby brakowało miejsc kultu dla wyznawców religii większościowej. Ta decyzja nas obraża w naszej tożsamości, naszej historii i naszej kulturze”.

[link widoczny dla zalogowanych]

Kolejna cerkiew prawosławna w Edirne zamieniona w meczet

(...)

http://www.traditia.fora.pl/bracia-w-wierze-swiat-postepu,157/kolejny-kosciol-w-turcji-zamieniony-na-meczet,17137.html

Stambuł: meczet w bizantyjskim kościele Zbawiciela

Muzułmanie wychodzący z modlitwy w zmienionym na meczet kościele Świętego Zbawiciela na Chorze w Stambule, 6 maja 2024 r.

Bizantyjski kościół Świętego Zbawiciela na Chorze w Stambule ponownie został oddany na potrzeby kultu muzułmańskiego. Wcześniej przez 79 lat był muzeum. Jego początki sięgają V w. Rozbudowaną w XII w. świątynię uważa się za jeden z najważniejszych obiektów bizantyjskiej sztuki sakralnej. Słynie w szczególności z XIV-wiecznych mozaik i fresków, w tym monumentalnej sceny Sądu Ostatecznego.

Kościół Świętego Zbawiciela został przekształcony w meczet po zdobyciu Konstantynopola przez Turków. Chrześcijańskie wizerunki zostały wówczas pokryte wapnem, ale nie uległy zniszczeniu. Po II wojnie światowej świątynia przeszła gruntowną renowację pod kierunkiem amerykańskich specjalistów. Dzięki temu udało się odrestaurować oryginalne freski i mozaiki. W 1958 r. bizantyjski kościół udostępniono jako muzeum.

W 2020 r. rząd Erdogana unieważnił tę decyzję i ogłosił, że kościół Świętego Zbawiciela, podobnie jak bazylika Hagia Sophia, zostanie przekształcony w meczet. Sam prezydent Erdogan zdalnie uczestniczył we wczorajszej inauguracji muzułmańskiego kultu w tej bizantyjskiej świątyni. Jak podaje AFP niektóre mozaiki zostały przykryte. Większość chrześcijańskich wizerunków nadal jest widoczna.

Decyzji tureckiego rządu stanowczo sprzeciwiły się władze Grecji. Uznały ją za prowokację. Przypomniano, że zabytki Bizancjum należą do kulturalnego dziedzictwa ludzkości.

[link widoczny dla zalogowanych]